Căn cước công dân (CCCD) là giấy tờ tùy thân quan trọng của công dân Việt Nam. Đây là hình thức mới của giấy Chứng minh nhân dân, bắt đầu cấp phát và có hiệu lực từ năm 2016. Theo Luật Căn cước công dân 2014, người từ 14 tuổi trở lên sẽ được cấp thẻ CCCD.

Người dân đến cơ quan Công an làm các thủ tục cấp thẻ CCCD 

gắn chip điện tử.

Căn cứ Điều 21, Điều 23 Nghị định 59/2014/QH13, 8 trường hợp đang sử dụng CCCD sau đây phải đổi, xin cấp lại CCCD gắn chíp điện tử, nếu không sẽ bị phạt:

- Khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi.

- Thẻ bị hư hỏng không sử dụng được.

- Thay đổi thông tin về họ, chữ đệm, tên.

- Thay đổi đặc điểm nhân dạng.

- Xác định lại giới tính, quê quán.

- Có sai sót về thông tin trên thẻ CCCD.

- Bị mất thẻ Căn cước công dân.

- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật quốc tịch Việt Nam.

Ngoài ra, có 6 trường hợp đang sử dụng Chứng minh nhân dân (CMND) phải đổi sang CCCD gắn chíp điện tử theo Điều 5 Nghị định 05/1999/NĐ-CP:

- CMND hết thời hạn sử dụng là 15 năm kể từ ngày cấp (hướng dẫn bởi Mục 2 Phần II Thông tư 04/1999/TT-BCA).

- CMND hư hỏng không sử dụng được.

- Thay đổi họ, tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh.

- Thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

- Thay đổi đặc điểm nhận dạng.

- Bị mất CMND.

* Về mức xử phạt đối với trường hợp không đổi, xin cấp lại CCCD gắn chip được quy định như sau:

Đối với trường hợp vi phạm quy định về cấp, quản lý, sử dụng Giấy chứng minh nhân dân, CMND hoặc thẻ CCCD, khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng nếu người vi phạm không xuất trình Giấy chứng minh nhân dân, CMND, thẻ CCCD hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền.

Bên cạnh đó, trường hợp không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD cũng sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng.

Tương tự, mức phạt cũng được áp dụng cho người không nộp lại CMND/CCCD cho cơ quan có thẩm quyền khi được thôi, bị tước quốc tịch, bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam; không nộp lại CMND/CCCD cho cơ quan thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, cơ quan thi hành án phạt tù, cơ quan thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Như vậy, nếu thuộc 14 trường hợp đã nêu trên mà không đổi sang thẻ CCCD gắn chíp điện tử, người dân có thể bị phạt đến 500.000 đồng.